بازاریابی ویروسی، از آن دسته روش های جذاب تبلیغات و حوزه مارکتینگ است که گاهی آنقدر اثرگذار است که ره صد ساله شما را در به مدت بسیار کمتری کاهش می دهد. ویروس ها به سرعت بالای تکثیرشان معروف هستند؛ از ویروس های بیماری زا گرفته تا حتی ویروس های آلوده کننده کامپیوترها، گاهی آنقدر عجیب و غریب و سریع تکثیر می شوند که کنترل آنها بسیار مشکل است. این موضوع درباره ویروس هایی که میشناسیم، به عنوان یک ویژگی بد در نظر گرفته می شود اما در بحث بازاریابی، این قابلیت بسیار مفید و کارآمد است. در این مقاله، روش بازاریابی ویروسی را همراه با چند مثال جذاب به طور کامل معرفی خواهیم کرد؛ با ما همراه باشید.
بازاریابی ویروسی چیست؟
اگر اهل گشت و گذار در شبکه های اجتماعی باشید، احتمالا با مفهومی به نام “وایرال شدن” یک موضوع آشنا هستید. اگر یک ویدیو، متن، تصویر یا هر محتوای دیگری توسط افراد مختلف در یک شبکه اجتماعی یا بین شبکه های اجتماعی مختلف دست به دست شود، به اصلاح این محتوا وایرال شده است. بازاریابی ویروسی (Viral Marketing) نیز، دقیقا با استفاده از همین مفهوم پیش می رود اما در این بین، محتوای مورد نظر به صورت هدایت شده و با تصمیم قبلی توسط یک شخص یا برند، در شبکه های اجتماعی منتشر می شود و در نهایت، توسط کاربران این شبکه ها وایرال خواهد شد.
بازاریابی ویروسی چه مزایایی دارد؟
پیاده سازی روش های مختلف بازاریابی در فضای مجازی و حقیقی، معمولا هزینه قابل توجهی دارد و همین موضوع باعث می شود تا صاحبان کسب و کارها، برای انتخاب روش بازاریابی مناسب کسب و کار خود، حساسیت بیشتری داشته باشند و با بررسی مزایا و معایب هر روش، بهترین گزینه ای را که برای کسب و کارشان نتیجه بهتری به دنبال دارد انتخاب نمایند. در همین راستا، مزایای روش بازاریابی ویروسی یا وایرال مارکتینگ عبارتند از:
- افزایش فروش و دریافت لید
اولین هدف از انجام بسیاری از روش های بازاریابی، افزایش میزان فروش محصول یا خدمات یک کسب و کار است. وایرال مارکتینگ، به خوبی می تواند علاقمندان به تولیدات برند شما را به خوبی به مشتری بالقوه و در نهایت، به مشتری واقعی تبدیل کند؛ کافی است که بتوانید یک استراتژی مناسب و خلاقانه را طراحی کرده و آن را به خوبی اجرا کنید.
- کاهش هزینه های بازاریابی
تقریبا می توان گفت که مهمترین هدف استفاده از وایرال مارکتینگ، کاهش هزینه های مربوط به بازاریابی است. در این روش، شما با طراحی یک کمپین مناسب، چراغ اول را روشن می کنید و مابقی مسیر، به شکل دومینو وار پیش می رود.
- افزایش میزان ارتباط با مشتریان فعلی
بازاریابی ویروسی معمولا در کسب و کارهای تازه کار، نتیجه دلخواهی را ارائه نمی دهد اما برای آن دسته از کسب و کارهایی که مدتی است در بازار فعالیت دارند، می تواند علاوه بر اهداف مرتبط با فروش، راه مناسبی برای افزایش ارتباط با مشتریان موجود آن برند نیز در نظر گرفته شود.
- افزایش آگاهی از برند
بسیاری از ما، ممکن است از یک محصول یا خدمات خاصی استفاده کنیم و صرفا چند برند فعال در آن حوزه را بشناسیم. اگر کسب و کار شما مدتی است در یک زمینه فعالیت می کند اما فروش مورد انتظارتان را ندارید، بهتر است از وایرال مارکتینگ استفاده کرده و خودتان را به مشتری هایی که از وجود برند شما بی اطلاع هستند معرفی کنید.
چگونه یک کمپین موفق بازاریابی ویروسی طراحی کنیم؟
چیزی که بیش از اجرای یک کمپین موفق بازاریابی اهمیت دارد، طراحی اصولی این کمپین با در نظر گرفتن نکات مهمی است که بهترین نتیجه را برای شما به ارمغان می آورد. برای داشتن چنین طراحی موفقی، لازم است تا موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- موضوع کمپین را هوشمندانه انتخاب کنید
وایرال شدن یک موضوع در شبکه های اجتماعی و فضای اینترنت، تا حد زیادی وابسته به جو بازار و در نظر گرفتن فاکتور هایی مانند زمان متناسب با موضوع مورد نظر است. برای درک بهتر این موضوع، بگذارید با یک مثال مناسب پیش برویم؛ فرض کنید شما صاحب یک فروشگاه اینترنتی با اقلام متنوع هستید. در اواخر تابستان، طبیعتا طراحی یک کمپین بازاریابی با موضوع فروش لوازم التحریر، بیشتر از کمپینی با موضوع فروش لباس زمستانه برای شما نتیجه بخش خواهد بود؛ از این رو بسیار ضروری است که پیش از طراحی کمپین بازاریابی ویروسی به انتخاب موضوع و تناسب آن با جو حاکم بر بازار دقت داشته باشید.
- از تبلیغات مرسوم استفاده نکنید
تفاوت اصلی بازاریابی ویروسی با تبلیغات معمولی بازار که حتما در تلویزیون و… نیز بارها دیده اید، این است که در این روش، نباید از تبلیغات شعاری یا تکرار مداوم اسم برند خودتان یا مواردی از این قبیل استفاده کنید. در مقابل، باید محتوای کمپین شما به شکلی خلاقانه و جذاب باشد که مخاطبان هدف، بدون اصرار از جانب شما این محتوا را دست به دست کنند.
- کمپین بازاریابی را با توجه به نوع مخاطب خودتان انتخاب نمایید
مشکلی که بسیاری از کمپین های بازاریابی ویروسی را با شکست روبرو می کند، عدم درک صحیح تیم بازاریابی از مخاطبان برند و همچنین نوع بازاریابی برند است. هر برند، معمولا تبلیغات خود را با تمرکز بر یکی از دو نوع بازاریابی B2B یا Business To Business و بازاریابی B2C یا Business to Customer انجام می دهد. در بازاریابی B2B مخاطب برند شما، یک برند دیگر است (به طور مثال شما ارائه دهنده خدمات تبلیغات، سئو و… هستید.) و با مخاطب عادی و مصرف کننده سر و کار ندارید. این شرایط در مورد بازاریابی B2C متفاوت است و یک سر این بازاریابی، مشتری یا مصرف کننده است. برای این مدل بازاریابی، می توان مثال های متعددی مانند شرکت های تولید کننده مواد غذایی، تولیدکنندگان پوشاک و… را مثال زد.
بر اساس نوع بازاریابی برند شما، باید محتوای بازاریابی ویروسی مناسبی نیز انتخاب کنید. به طور مثال، اگر مخاطب شما برندهای دیگر هستند، استفاده از کمپین هایی با هدف ارائه آمار و اطلاعات، جذاب تر از یک ویدیو خنده دار و مناسب مصرف کنندگان و مشتریان است؛ پس هوشمندانه، نوع و محتوای کمپین خود را انتخاب کنید.
- از تمام روش های مناسب برای ساخت و به اشتراک گذاری محتوای کمپین استفاده کنید
این یک واقعیت است که محتواهای ویدیویی، بیشتر از محتواهای صوتی یا متنی می توانند توجه مخاطبان را به خود جلب کنند؛ ساده ترین مثال برای تایید این اصل نیز، تریلرهایی است که سازندگان فیلم ها یا بازی های ویدیویی پیش از عرضه محصول تولیدی خود، منتشر می کنند. اما این به این معنا نیست که محتواهای متنی یا صوتی اهمیتی ندارند؛ در واقع، بهترین نتیجه را زمانی می گیرید که از تمامی ابزارهای متناسب با نوع بازاریابی کسب و کارتان استفاده کرده و در نهایت، محتوای کمپین را در شبکه های اجتماعی هدف به اشتراک بگذارید.
نمونه های موفق بازاریابی ویروسی
اگر بخواهیم نگاه کوتاهی به نمونه های موفق ویرال مارکتینگ بیاندازیم، قطعا نمونه های زیادی را در بازارهای مختلف پیدا می کنیم اما برخی از این نمونه ها در مقایسه با سایرین، شاید معروف تر باشند و بهتر آنها را بشناسیم. در ادامه، دو نمونه از این تجربه های موفق معرفی شده اند:
سری فیلم های The Conjuring
در میان تمام آثار سینمایی تولید شده در ژانر ترسناک، می توان گفت که مجموعه فیلم های احضار (The Conjuring) تا به امروز جزو موفق ترین نمونه های ساخته شده است. بخش بزرگی از موفقیت این مجموعه، علاوه بر داستان گیرا، جلوه های ویژه بسیار خوب و البته استفاده از تیم بازیگری حرفه ای، مدیون یک تکنیک بازاریابی ویروسی است که کارگردان و کمپانی تولید کننده این فیلم از آن استفاده کرده اند و آن هم اشاره به “واقعی بودن” داستان هر فیلم از این مجموعه است. این موضوع که مخاطب این طور برداشت کند که اتفاقات ترسناک جریان یافته در این فیلم ها، بر اساس یک داستان واقعی ساخته شده اند، نقش مهمی در فروش قابل توجه هر نسخه چه در زمان اکران و چه حتی سالها پس از اکران هر نسخه ایفا کرد.
چالش آب یخ
در شبکه های اجتماعی، تقریبا همیشه چالش های مختلفی به راه می افتد که بسیاری از آنها دقیقا با استفاده از بازاریابی ویروسی، بین کاربران مختلف دست به دست می شوند. در سال 2014، یکی از موفق ترین چالش های شبکه های اجتماعی با عنوان چالش آب یخ به راه افتاد. این چالش که با هدف افزایش شناخت مردم نسبت به شرایط بیماران مبتلا به ALS راه اندازی شده بود، با ریختن آب یخ بر روی سر کاربر و دعوت کردن از سه نفر دیگه برای شرکت در این چالش انجام می شد.
استقبال از این چالش به حدی زیاد بود که میلیون ها کاربر شبکه های اجتماعی مختلف از جمله بسیاری از سلبریتی ها، آن را انجام دادند یا ویدیوهای این چالش را دست به دست کردند و در نهایت، چالش آب یخ را به یکی از موفق ترین نمونه های بازاریابی ویروسی در سالهای اخیر تبدیل کردند.
سخن پایانی
اجرای یک کمپین موفق و البته جذاب، هدف هر تیم بازاریابی در یک کسب و کار است و برای رسیدن به چنین هدفی، این تیم ممکن است روش های زیادی را نیز امتحان کنند تا در نهایت به چیزی که متناسب با شرایط آن کسب و کار است برسند. در میان این روش ها، بازاریابی ویروسی، یکی از ارزان ترین و زود بازده ترین تکنیک های مارکتینگ است که اگر با موضوع مناسب، در زمان مناسب و با در نظر گرفتن شرایطی از جمله مخاطب هدف، نوع بازاریابی آن کسب و کار و… اجرا شود، می تواند بسیار سریع تر از روش های دیگر بازاریابی مانند گوریلا مارکتینگ شما را به نتیجه دلخواه برساند.